CSRD nedir?

Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması Direktifi (CSRD) nedir?

Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması Direktifi (CSRD), şirketler arasında sürdürülebilirlik raporlamasını iyileştirmeyi ve standartlaştırmayı amaçlayan bir Avrupa Birliği mevzuat çerçevesidir. Finansal Olmayan Raporlama Direktifi (NFRD), şirketlerin beyan ettiği sürdürülebilirlik bilgilerinin şeffaflığını, hesap verebilirliğini ve kalitesini iyileştirmeyi amaçlar. CSRD, yatırımcılar, tüketiciler ve toplum da dahil olmak üzere tüm paydaşların güvenilir ve karşılaştırılabilir sürdürülebilirlik verilerine erişmesini sağlayarak bilinçli kararlar alınmasına olanak tanımayı hedefler.

CSRD raporlama gereklilikleri, kapsayıcılık, hesap verebilirlik ve sürdürülebilirlik prensiplerine dayanmaktadır. Şirketler, çevre, toplum ve yönetişim (ESG) performansları ve bu performansların toplum ile çevre üzerindeki etkilerine dair bilgileri açıklamak zorundadır. Kurumsal uygulamaları Avrupa Yeşil Mutabakatı ve genel sürdürülebilirlik hedefleriyle uyumlu kılarak sorumlu iş davranışını destekler. Direktif aynı zamanda ortak raporlama standartlarının benimsenmesini destekleyerek, farklı endüstri ve bölgeler arasında daha iyi karşılaştırma yapılmasını sağlar.

Günümüzün kurumsal dünyasında etkili sürdürülebilirlik raporlaması çok önemlidir. Paydaşların kurumsal uygulamalarda artan şeffaflık talebi nedeniyle, CSRD gerekliliklerine bağlı kalmak güven ve itibar kazanmayı destekler. Sürdürülebilirlikle ilgili risk ve fırsatların belirlenmesinde şirketlere destek olarak, performansın yükselmesine ve uzun vadeli değer yaratılmasına katkı sağlar. Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması Direktifi’ne uyan şirketler, itibarlarını güçlendirirken daha sürdürülebilir bir geleceğin inşasına da destek olur.

CSRD’nin Uygulanma Gerekçeleri

Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması Direktifi (CSRD), Avrupa Birliği genelinde şirketlerin sürdürülebilirlik bilgilerini daha kapsamlı, karşılaştırılabilir ve standart bir biçimde raporlamasını sağlamak amacıyla hayata geçirilmiştir. Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması Direktifi (CSRD), Finansal Olmayan Raporlama Direktifi’ni (NFRD) temel alır ve şirketlerin şeffaflık konusundaki artan beklentilere yanıt vermesini amaçlar. Çevresel ve sosyal konulara yönelik küresel farkındalığın artmasıyla birlikte, yatırımcılar, tüketiciler ve düzenleyici kurumlar gibi paydaşlar, şirketlerin faaliyetleri ve toplumsal etkileri hakkında daha ayrıntılı bilgi talep etmektedir.

İklim değişikliği ve sosyal eşitsizlik gibi sürdürülebilirlik sorunlarının acil çözüm gerektirmesi, CSRD’nin hayata geçirilmesinde önemli bir itici güç olmuştur. Kapsamlı sürdürülebilirlik raporlamasını zorunlu kılan bu direktif, şirketlerin sürdürülebilir kalkınma çabalarını yansıtan güvenilir ve ilgili bilgiler sunmasını sağlamaktadır. Kurumsal denetimlerin yoğunlaştığı bir çağda güven inşa etmek ve hesap verebilirliği sürdürmek hayati öneme sahiptir

CSRD, şirketlerin yönetişim, strateji, etkiler-riskler-fırsatlar (IRO), politika, eylem, ölçüt ve hedeflerini yapılandırılmış bir biçimde raporlamasını zorunlu kılarak kurumsal sorumluluğu önemli ölçüde etkilemektedir. Bu, şeffaflık kültürünü yaygınlaştırır ve şirketlerin sorumlu uygulamaları benimsemesini sağlar. Şirketler, faaliyetlerini sürdürülebilirlik hedefleriyle uyumlu hale getirirken, çevre yönetimi ve sosyal sorumluluğu destekleyen daha geniş çaplı girişimlere katkıda bulunarak daha sürdürülebilir bir gelecek oluşturmayı amaçlar.

CSRD Hangi Şirketleri Kapsıyor?

Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması Direktifi (CSRD), şeffaflık ve hesap verebilirliği artırmak amacıyla, şirketlerin çevresel ve sosyal etkilerini raporlamalarına olanak tanıyan bir yapı ortaya koymaktadır. Borsada işlem gören şirketler, bankalar ve sigorta şirketleri gibi kamu yararına faaliyet gösteren büyük şirketler, CSRD kapsamındaki başlıca şirketler arasında yer almaktadır. Şirketlerin CSRD’ye tabi olması için, aşağıdaki üç kriterden en az ikisini karşılaması gerekmektedir: 40 milyon euronun üzerinde net ciro, 20 milyon euroyu aşan toplam varlık ya da 250’den fazla çalışan

Ancak CSRD, küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) açısından da göz önünde bulundurulması gereken bazı gereklilikler içermektedir. Her ne kadar direktif öncelikli olarak büyük ölçekli şirketleri kapsasa da, düzenlemeye tabi pazarlarda işlem gören veya büyük bir grubun parçası olan KOBİ’ler de bu kapsamda değerlendirilecektir. Bu durum, belirli kategorilere giren küçük ölçekli şirketlerin raporlama yükümlülüklerine hazırlıklı olmaları gerektiğini gösterir; dolayısıyla direktifin iş dünyası üzerindeki etkisi daha geniş bir alana yayılmaktadır.

CSRD, yalnızca AB içinde değil, sınırların ötesinde de küresel düzeyde etkiler yaratmaktadır. Avrupa pazarında önemli faaliyetleri olan veya bu pazardan anlamlı gelir elde eden AB dışı şirketler, belirlenen eşikleri aşmaları durumunda CSRD kapsamındaki raporlama yükümlülüklerine tabi olacaktır. Bu direktif, dünya genelindeki şirketlerin Avrupa sürdürülebilirlik standartlarına uyum sağlamasını zorunlu kılarak, sürdürülebilirlik raporlamasının kalitesini yükseltmeyi ve eşit rekabet koşulları yaratmayı amaçlamaktadır.

CSRD gereklilikleri ve raporlama standartları

Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması Direktifi (CSRD), zorunlu beyanlar ve raporlama kriterlerinde katı gereklilikler getirerek kurumsal sürdürülebilirlik uygulamalarında şeffaflık ve hesap verebilirliği güçlendirmektedir. Şirketler, çevre, toplum ve yönetişim (ESG) faktörleriyle ilgili ayrıntılı raporlamalar dahil olmak üzere, sürdürülebilirlik etkileri, riskleri ve fırsatları hakkında kapsamlı bilgi sunmak zorundadır. Bu raporlar, paydaşların ilerlemeyi ve sürdürülebilir uygulamalara bağlılığını kolayca değerlendirebilmesi için açık ve karşılaştırılabilir şekilde sunulmalıdır.

CSRD’nin temel kavramlarından biri iki taraflı önemliliktir; bu, şirketlerin sürdürülebilirlik sorunlarının finansal performanslarını nasıl etkilediğini ve faaliyetlerinin çevreyi ve toplumu nasıl etkilediğini göz önünde tutmasını gerektirmektedir. Bu çift taraflı yaklaşım sayesinde şirketler riskleri daha iyi yönetir ve böylece dayanıklılık ile sürdürülebilirliği güçlendirir. Bu kapsamlı yaklaşım, yalnızca finansal sonuçlara değil, aynı zamanda daha geniş toplulukların yararına olan sorumlu uygulamaların benimsenmesini destekler.

Ayrıca, CSRD dijital raporlama için XBRL (eXtensible Business Reporting Language) etiketlemesini ve Avrupa Tek Elektronik Formatı (ESEF) kullanımını zorunlu kılmaktadır. XBRL etiketlemesi, her finansal veri unsurunun makine tarafından okunmasını ve kolayca analiz edilmesini sağlayarak şeffaflık ve karşılaştırılabilirliği artırır. ESEF, yıllık finansal raporların Inline XBRL ve XHTML formatında hazırlanmasını zorunlu kılar; böylece veriler hem görsel olarak erişilebilir hem de makine tarafından okunabilir hale gelir. Bu teknolojiler, sürdürülebilirlik raporlarının doğruluğunu ve erişilebilirliğini artırarak paydaşların bilgilere kolayca ulaşmasını ve analiz etmesini sağlar.

CSRD, Global Raporlama Girişimi (GRI) ve Sürdürülebilirlik Muhasebe Standartları Kurulu (SASB) gibi mevcut raporlama çerçeveleriyle entegrasyonu teşvik etmektedir. CSRD gerekliliklerinin bu yerleşik kılavuzlarla uyumlu hale getirilmesi, şirketlerin raporlama süreçlerini kolaylaştırmasını ve beyanlarının güvenilirliğini artırmasını sağlar. Bu entegrasyon, şirketlerin sürdürülebilirlik yolculuklarını tutarlı şekilde anlatmasını sağlayarak, paydaşların taahhütlerini ve başarılarını daha kolay anlamasına olanak tanır.

CSRD uygulaması için zaman çizelgesi

Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması Direktifi (CSRD), Avrupa Birliği genelinde sürdürülebilirlik raporlamasını geliştirmek için oluşturulmuş olan önemli bir düzenlemedir. Şirketlerin, sorunsuz bir uyum sağlamak adına uygulama ile ilgili önemli tarihleri bilmeleri gerekmektedir. Direktif, 1 Ocak 2024 tarihinde resmen yürürlüğe girmiş olup, şirketlerin 2023 mali yılına ait raporlamalara başlaması gerekmektedir. Bu zaman çizelgesi, şirketlerin sürdürülebilirlik uygulamalarını direktifin gerekliliklerine uygun hale getirmeleri açısından büyük önem taşımaktadır.

CSRD, uyumluluk sürecinde şirket büyüklüğüne göre aşamalı bir yaklaşım benimsemektedir. Öncelikle, üç ölçütten en az ikisini (250’den fazla çalışan, 40 milyon euro gelir veya 20 milyon euro toplam varlık) karşılayan büyük şirketlerin, Mayıs 2025’e kadar ilk raporlarını sunarak uyum sağlamaları beklenmektedir. AB düzenlemelerine tabi pazarlarda listelenen küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler), daha uzun bir zaman çizelgesine tabi olacak ve gereklilikler 2026 yılından itibaren geçerli olacaktır.

Sürdürülebilirlik raporlaması ilerledikçe, CSRD’de yapılacak gelecekteki değişiklikler ve güncellemelerden haberdar olmak büyük önem taşımaktadır. Avrupa Komisyonu, direktifin güncelliğini ve etkinliğini koruması için periyodik olarak gözden geçirme yapabilir. Şirketler, gelişen düzenlemelere uyum sağlamak ve olası değişikliklere hazırlıklı olmak için güçlü sürdürülebilirlik stratejileri ve raporlama çerçeveleri geliştirmelidir.

CSRD uyumuna hazırlanma

CSRD kapsamındaki çoğu şirketin, raporlarını 2026 yılında yayımlaması öngörülmektedir. Ancak birçok şirket, CSRD raporlama süreci için gereken zaman ve çabayı hafife alarak uyum sürecini geciktirmektedir. Şirketler, CSRD uyumuna etkili bir şekilde hazırlanmak için planlı ve sistematik bir yaklaşım benimsemelidir. İlk adım, mevcut raporlama uygulamalarını gözden geçirerek sürdürülebilirlik verilerinin toplanmasındaki eksiklikleri belirlemektir. Bu adım, paydaşların beklentilerini ve CSRD tarafından belirlenen gereklilikleri anlamak amacıyla paydaşlarla iletişim kurulmasını içermektedir. Şirketler, ilgili sürdürülebilirlik ölçütlerini toplamak ve yönetmek için sağlam bir çerçeve oluşturarak veri doğruluğu ve güncelliğini güvence altına alabilir.

Sürdürülebilirlik raporlamasında teknoloji kritik bir rol oynamaktadır. Gelişmiş yazılım çözümleri, veri toplamayı kolaylaştırmak, raporlamayı otomatikleştirmek ve veri analizi yeteneklerini güçlendirmek için önemli avantajlar sunar. Teknolojiden yararlanmak, sürdürülebilirlik raporlarında şeffaflık ve güvenilirliği artırarak CSRD gerekliliklerinin verimli şekilde karşılanmasını sağlar. Cloud tabanlı platformlar, ekip üyeleri arasında gerçek zamanlı veri erişimi ve iş birliğini sağlayarak raporlama sürecini daha çevik ve esnek hale getirir.

Teknolojinin sürdürülebilirlik raporlamanıza nasıl güç katabileceğini daha iyi anlamanız için, sizi kapsamlı “Elinizdeki Teknolojileri CSRD’ye Hazırlayın” e-kitabını okumaya davet ediyoruz. Bu e-kitapta, elinizdeki teknolojileri CSRD uyumluluğu için nasıl optimize edeceğinize dair değerli öngörüler ve pratik ipuçları bulacaksınız. Raporlama uygulamalarınızı en üst seviyeye taşıyın ve bir adım önde olma fırsatını kaçırmayın.

Webinarımızı İzleyin: CSRD uyumluluğu için en iyi uygulamalar ve teknolojinin sürdürülebilirlik raporlamasını nasıl kolaylaştırabileceği hakkında uzman görüşleri edinmek için IFS ve PwC UK ile Sürdürülebilirliğin Geleceğinin kilidini açın.

Etkili raporlama ve şeffaflık için en iyi uygulamaların hayata geçirilmesi, CSRD gerekliliklerini karşılamaya çalışan şirketler için esastır. Bu, Küresel Raporlama Girişimi (GRI) standartları veya Sürdürülebilirlik Muhasebe Standartları Kurulu (SASB) yönergeleri gibi açık ve tutarlı raporlama çerçevelerinin benimsenmesini içerir. Ayrıca, paydaşların sürdürülebilirlik girişimleri hakkında düzenli olarak bilgilendirilmesi ve sürece aktif katılımının sağlanması, şeffaflık ile hesap verebilirlik kültürünü güçlendirir. Bu sayede şirketler, Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması Direktifi’ne uyum sağlamakla kalmayıp, paydaşlarda güven oluşturarak itibarlarını ve uzun vadeli başarılarını güçlendirir.