Bir ITOM stratejisine sahip olmayan şirketler uyum sorunlarından boşa harcanan kaynaklara, yönetim eksikliğine ve maliyetli yatırımlara kadar önemli risklere maruz kalmaktadır. Sağlam bir Bilgi Teknolojileri Operasyonları Yönetimi (ITOM) stratejisinin temel faydaları aşağıdaki gibidir:

• Maliyetleri azaltır: BT sistemindeki kesintileri azaltmak günlük iş operasyonlarını, genellikle de müşteri memnuniyetini ve marka itibarını doğrudan iyileştirir. ITOM, süreçleri ve kontrolleri tanımlayarak sağlam bir altyapı ve daha verimli bir servis masası oluşturmaya yardımcı olur. Bunların her ikisi de gereksiz maliyetleri azaltır.
• Servis aksama süresini azaltır: ITOM aracılığıyla sistem ve altyapı bakımı ve operasyonuna yönelik uygulama ve süreçlerin benimsenmesi, servislerin çalışma süresini garanti altına almayı kolaylaştırır ve servisleri aksatan beklenmedik sorunlar azalır.
• Çalışan verimliliğini artırır: Daha az hizmet kesintisi, bir çalışanın iş akışını kesintiye uğratması olasılığının da azaldığı anlamına gelir. BT operasyonları ekibiniz herhangi bir soruna müdahale etme ve çözme bakımından daha verimli ve tutarlı olur.

Bilgi Teknolojileri operasyonları yönetimi (IT operations management, ITOM), organizasyonların BT operasyonlarını verimli ve etkili bir şekilde yönetmek için kullandıkları bir dizi temel sürece sahiptir. Bu süreçler, BT servislerinin iş ihtiyaçlarıyla uyumlu olmasını sağlamak, yüksek kaliteli servis sağlamak ve sürekli iyileştirmeyi desteklemek için tasarlanmıştır.

• İzleme ve Olay Yönetimi: Servis uygunluğunu ve performansını etkileyebilecek olan sorunları, anormallikleri ve olayları belirlemek ve bunlara müdahale etmek için BT ortamını sürekli olarak izlemek.
• Vaka Yönetimi: Hizmet kesintileri gibi BT vakalarını yönetip çözmek ve mümkün olan en kısa sürede normal servis operasyonunu eski durumuna getirmek.
• Sorun Yönetimi: Gelecekteki kesintileri önlemek ve genel hizmet kalitesini iyileştirmek için tekrarlayan vakaların temel nedenlerini belirlemek ve ele almak.
• Değişiklik Yönetimi: Değişikliklerle ilişkili riskleri ve aksaklıkları en aza indirmek için BT ortamındaki değişiklikleri planlamak, izlemek ve kontrol etmek.
• Yapılandırma Yönetimi: BT varlıklarının, bunların ilişkilerinin ve bağımlılıklarının doğru ve güncel durumda bir yapılandırmasını sağlayarak daha iyi vaka yönetimi sağlamak.
• Kapasite Yönetimi: BT kaynaklarının ve altyapısının mevcut ve gelecekteki hizmet taleplerini performans kötüleşmesi veya servis kesintileri olmaksızın karşılayabilmesini sağlamak.
• Uygunluk Yönetimi: Mutabakata varılmış servis düzeylerini karşılamak ve duruş süresini en aza indirmek için BT servislerinin uygunluğunu yönetmek ve iyileştirmek.
• Güvenlik ve Uyum: BT varlıklarını, verilerini ve sistemlerini korumak ve gerekliliklerine uyum sağlamak için güvenlik önlemleri, politikaları ve kontrolleri uygulamak.
• Otomasyon ve Düzenleme: Rutin BT görevlerini ve iş akışlarını kolaylaştırmak için otomasyon kullanarak manuel müdahaleyi ve insan hatasını azaltmak.
• Raporlama ve Analizler: BT operasyonların akışını sağlamak için performansı değerlendirmek, eğilimleri belirlemek ve bilinçli kararlar almak üzere raporlar oluşturmak ve veri analizlerini kullanmak.
• Bulut Yönetimi: Çoklu bulut ve hibrit bulut ortamlarında bulut kaynaklarını, hizmetlerini ve maliyetlerini yönetip optimize etmek.
• Servis Bağımlılığı Eşleştirme: BT servislerinin altyapı bileşenleri, uygulamalar ve üçüncü taraf servisleri ile karşılıklı şekilde nasıl bağlantılı olduğuna dair görsel sunumlar oluşturmak.

ITOM yapıları, genellikle BT Servis Yönetimi sistemlerinin bir parçası olarak, şirketlerin BT operasyonlarını etkin bir şekilde yönetebilmeleri için yapılandırılmış kılavuzlar ve uygulanmış en iyi yöntemler sunar. Yaygın olarak kullanılan bazı ITOM yapılarının özeti aşağıdaki gibidir:

COBIT (Bilgi ve İlgili Teknolojiler için Kontrol Hedefleri):
COBIT, stratejiden operasyonlara kadar tüm BT yaşam döngüsünü kapsar. BT servislerinin yönetimine, kontrolüne ve bunları iş hedefleriyle uyumlu hâle getirmeye odaklanır. BT yönetişimi, risk yönetimi ve uyumluluk için bir çerçeve sağlar. COBIT, şirketlerin BT operasyonları için kontrol hedefleri ve ölçütleri belirlemelerine yardımcı olur.

ITIL (Bilgi Teknolojisi Altyapı Kitaplığı):
ITIL, yaygın olarak benimsenmiş ITSM ekosisteminin bir parçası olarak Bilgi Teknolojileri operasyonları yönetimi (ITOM) içerir. 2007’de uygulamaya konan ITIL V3, BT servislerinin yaşam döngüleri boyunca onları yönetmek için 26 ITIL sürecinden ve en iyi uygulamalardan oluşur. 2019 yılında uygulamaya konan en son ITIL 4 çerçevesi, bilgi teknolojileri servis yönetimi (ITSM) uygulamalarından genişletilerek genel ve teknik yönetim uygulamaları dâhil daha geniş şirket servis yönetimi uygulamalarını kapsamına aldı.

eTOM (Geliştirilmiş Telekom Operasyonları Haritası):
eTOM, telekomünikasyon sektöründe telekomünikasyon servis sağlayıcılarının uçtan uca süreçlerini ve operasyonlarını modellemek ve yönetmek için kullanılan yaygın olarak kullanılan ve standartlaştırılmış bir çerçevedir. Ayrıca, standartlaştırmayı ve birlikte çalışabilirliği destekleyerek organizasyon içinde ve sektör genelinde iletişimi ve iş birliğini kolaylaştırmaya yardımcı olur.

ITOM tercihi bir şirketin özel ihtiyaçlarına, hedeflerine ve sektörüne bağlıdır. Birçok organizasyon bu çerçevelerden oluşan bir yapı kullanır ve bunları kendi özgün gereksinimlerine uyacak şekilde uyarlar. Amaç, BT sisteminin arıza süresini azaltmak, BT operasyonlarının performansını artırmak ve BT’yi iş hedefleriyle uyumlu hâle getirmektir.

Günümüzde her ölçekten küresel organizasyona bağımsız şekilde uyacak birden çok çözüm bulunmaktadır. Bilgi Teknolojileri operasyonları yönetimi (IT operations management, ITOM) platform seçeneğinin çokluğu şirketleri karar vermekte zorlayabilir. Seçin yaparken bakmanız gereken temel özellikler:

• Akıllı otomasyon: Verimliliği, güvenilirliği ve güvenliği artırmak için güvenlik, uyum ve kapasite izleme gibi günlük BT görevlerini otomatikleştirmek. Bu aynı zamanda BT operasyonları ekibinde stratejik görevler için harcama yapma kapasitesini de serbest bırakır.
• Merkezi sistem: Çözümün sistemlerinizi eksiksiz bir şekilde tek bir platformda cihazlarınızı, servislerinizi görmenizi sağlaması çok önemlidir.
• Güçlü servis haritalama: Servislerin güvenilir ve istikrarlı olmasını sağlamak, BT altyapısının herhangi bir bölümündeki değişikliklerin dikkate alınması ve izlenmesi gerektiği anlamına gelir. Büyük resmi görmenizi sağlayan ayrıntılı veri görselleştirmeleri BT yapılarınızdaki kör noktaları en aza indirir.
• Servis görünümü CMDB: BT yapılandırmaları hakkında yanlış bilgiler hem vaka yönetimi hem de değişiklik yönetimi çabalarını engelleyebilir. Donanım ve yazılım ayrıntılarınızın yanı sıra iş akışlarınız hakkında birden çok bakış açısı sunan bir servis görünümü CMDB’ye sahip olmak bu faaliyetlerin desteklenmesi için ihtiyacınız olan genel bakışı size sağlayabilir.
• Basit entegrasyon: Bölünmüş ve hantal entegrasyonlar BT altyapınız hakkında tam bir netlik elde etmeye engelidir ve genellikle veri kalitesinin düşmesine ve hataların gözden kaçmasına yol açar.
• BT Uç Nokta yönetimi: Çalışan verimliliği ve iş operasyonları güvenli, çalışır durumda olan cihazlara ve yazılımlara dayanır. BT operasyon ekipleri uç nokta yönetimi kabiliyetleri sayesinde masaüstü, dizüstü, tablet ve hatta akıllı Nesnelerin İnterneti (Internet of Things, IoT) cihazlarını yöneterek sorunsuz güvenlik, uyum ve performans sağlayabilir.
• Gerçek zamanlı izleme ve raporlama: Daha iyi karar verme ve daha hızlı sorun çözme için tüm BT altyapısının net bir görünümüne ve BT operasyonlarınızdaki temel ölçütleri izleme yeteneğine ihtiyacınız vardır.
• Proaktif Sorun Çözme: ITOM araçları, potansiyel sorunlar son kullanıcıları etkilemeden önce bunları belirleyebilir ve ele alabilir. Bu proaktif yaklaşım duruş süresini en aza indirir ve BT servislerinin istikrarını sağlar.
• Ölçeklenebilirlik: ITOM çözümleri bir organizasyonun büyüyen ihtiyaçlarına göre ölçeklendirilecek şekilde tasarlanır. Bir organizasyon ister altyapısını genişletiyor ister artan taleplerle karşı karşıya bulunuyor olsun ITOM araçları bu değişikliklere uyum sağlayabilir.